نحوه ساخت یک سبد سهام با بازدهی کوتاه مدت میان و بلند مدت

                                                      

در ادامه بخوانید

 آموزش نحوه صحیح چیدمان " سبد سهام " جهت مدیریت صحیح ریسک

 بخش اول : استراتژی کوتاه مدت

در معالات بازار سهام از " 3 استراتژی مهم " جهت انجام معاملات استفاده می شود که در گذشته با نام " تفکرات سهامدار " معرفی می شد که به ترتیب " استراتژی کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت " می باشد . یکی از سئوالات مهم سهامداران  " لزوم و چرایی انتخاب استراتژی قبل از آغاز سرمایه گذاری " می باشد .

برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید درباره ریسک در سرمایه گذاری بدانیم :

ریسک چیست ؟

در بیان ساده به هر اتفاقی که وقوع و ایجاد آن " غیر قطعی و احتمالی " باشد و در صورت وقوع آن بر سرمایه گذاری شما تاثیرگذار باشد را ریسک می گویند .

همانطور که به خوبی می دانید " حذف ریسک " از سرمایه گذاری ( در اینجا بورس اوراق بهادار ) غیر ممکن و غیر منطقی می باشد . پس چون نمی توان ریسک را حذف کرد آیا باید به راحتی بپذیریم ؟

مطمئنن خیر . صحیح است که نمی توانیم ریسک را حذف کنیم ولی می توانیم هم " پس از وقوع " و هم " قبل از وقوع " مدیریت کنیم . به طبع مدیریت ریسک قبل از وقوع آن بسیار بسیار اهمیت دارد و باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می شود برای مدیریت کردن ریسک حال باید مفهومی ساده از کلمه " مدیریت ریسک " بدانیم :

مدیریت ریسک چیست ؟

مدیریت ریسک در تعریف ساده به مفهوم " شناخت و سنجش ریسک و اتخاذ تصمیماتی با استفاده از ابزارهای علمی و تکنیکی برای کاهش و حتی جلوگیری از افزایش آن می باشد "

پس مدیریت ریسک یعنی اینکه از ابزارهایی استفاده کنیم تا باعث کاهش ریسک شویم . ولی این ابزارها چیست و چگونه می توان آنها را بدست آورد ؟

ابزارهای مدیریت ریسک در سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار بسیار زیاد است و ما در اینجا از " 2 ابزار " بسیار مفید در مدیریت صحیح ریسک نام برده و به طور جامع توضیح خواهیم داد

این " 2 ابزار " که ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند " استفاده از استراتژی در خرید و فروش سهام و پایبندی به آن " و دیگری  " چیدمان صحیح سبد سهام " می باشد

همانطور که گفتیم برای سرمایه گذاری در بورس نیازمند انتخاب " استراتژی " هستیم . هر سهامداری به نسبت سرمایه و علاقه و ... از استراتژی خاصی استفاده می کند پس نسخه پیچیده شده ای برای سهامداران در انتخاب استراتژی وجود ندارد و این به سهامدار ارتباط دارد . در اینجا می خواهیم درباره استراتژی های معروف بورس بیشتر بدانیم :

نظر برخی از کارشناسان در این است که با انتخاب استراتژی ، میزان و شدت ریسک نیز تغییر می کند . این کارشناسان بر این باور اعتقاد دارند که استراتژی کوتاه مدت دارای ریسک " بیشتر " و استراتژی بلند مدت دارای ریسک " کمتری " است . ولی از نظر ما انتخاب شدت ریسک در استراتژی ها منطقی نمی باشد که در بخش های بعدی بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت

استراتژی بلند مدت " نگهداری 9 الی 1 ساله و بیشتر "

طبق نظر اکثر کارشناسان برای انتخاب استراتژی " بلند مدت " می بایست صبر ایوب داشت و سهام خریداری شده را حداقل " 9 الی 1 سال و حتی بیش از 1 سال " نگهداری نماید تا به سود مطلوب خود دست یابد . اکثر شرکتهای سرمایه گذاری از این استراتژی برای پرتفو استفاده می کنند

استراتژی میان مدت " نگهداری  3 الی 6 ماهه " :

سهامدارنی که در خرید سهام از این استراتژی استفاده می کنند ، می بایست سهام انتخابی را به مدت " 3 الی 6 " ماه نگهداری نمایند تا به سود انتظاری خود دست یابند

استراتژی کوتاه مدت " نگهداری 40 الی 45 روزه " :

سهامداری که این استراتژی را انتخاب می کند بیشتر به خرید سهامی علاقه مندند که در کوتاه مدت بتواند سود ده باشد .  طبق نظر اکثر کارشناسان بازار سرمایه ، بازه در استراتژی کوتاه مدت " 40 الی 45 روز " می باشد . پس سهامداران این استراتژی سهامشان را به امید کسب سود در بازه " 40 الی 45 روزه " خریداری می کنند . که این استراتژی مربوط به موضوع بحث ما می باشد

حال که توانستیم با مفهوم ریسک ، مدیریت ریسک ، استراتژی ها آشنا شویم ، می پردازیم به مبحث آموزشی این بخش :

نحوه صحیح چیدمان سبد سهام در استراتژی کوتاه مدت :

سبد سهام و لزوم آن ؟

سبد سهام به معنی ساده " ترکیب چند سهم و ایجاد تنوع در خرید سهام " را سبد سهام یا پرتفوی می گویند . هنگامی که شما تمام سرمایه خود را به خرید از سهام یک شرکت اختصاص می دهید ، به معنی عام " تک سهم " شده اید ولی وقتی سرمایه خود را به خرید از سهام بیش از " 1  شرکت " اختصاص می دهید دانسته یا ندانسته تشکیل " سبد سهام " داده اید

شدت ریسک در خرید سهام به صورت زیر می باشد :

1 - وقتی شما " تک سهم " باشید شدت ریسک شما بسیار افزایش خواهد یافت و شما به ازای هر سهمی که خریده اید ریسک پذیرفته اید که این اتفاق بسیار خطرناکی خواهد بود . مثلا چنانچه شرکت به هر دلیلی اعلام زیان کند شما تمام سرمایه خود را در برابر این زیان قرار داده اید . مثالهای آشکار در بورس وجود دارد . مانند سهام شرکت صدرا ، آزمایش و .... برخی از سهامداران تمام سرمایه خود را درگیر سهام " شرکت آزمایش " کرده اند که با وضعیت کنونی این شرکت تمام سرمایه این سهامداران بلوکه شده است .

2 - وقتی شما تمام سرمایه خود را به خرید سهام چند شرکت " از یک گروه " اختصاص می دهید در ظاهر تشکیل سبد سهام داده اید ولی هنوز شدت ریسک را نتوانسته اید کاهش دهید و شدت ریسک شما برابر خواهد بود با شخصی که " تک سهم " است . شاید تعجب کنید ولی با مثالی توضیح می دهم :

گروه ساخت دستگاهها و وسایل ارتباطی دارای 3 شرکت میباشد " لپارس ، لپیام ، لکما " چنانچه شما 9 میلیون تومان سرمایه داشته و به هر شرکت " 3 میلیون " اختصاص داده باشید . شما 75 درصد سرمایه خود را از دست داده یا بلوکه کرده اید چرا که 2 شرکت از " 3شرکت " حاضر در این گروه مدتهاست زیان ده بوده و از بورس نیز خارج شده اند . شرکت سوم نیز ماههاست نمادش متوقف شده . پس شما سرمایه ای برای جبران زیان در دست ندارید .

شاید با خود بگویید که این گروه یک استثنا بوده است . ولی باید بپذیرید که سهامدارانی هستند که در این گروه سرمایه خود را از دست داده اند و آنها روزی به نیت کسب سود در سهام این شرکتها سرمایه گذاری کرده بودند و آنها نیز چنین عقیده ای داشتند

3 - وقتی شما سرمایه خود را به خرید سهام " شرکتها از تمام گروه های موجود " اختصاص می دهید . یعنی از هر گروه یک شرکت را انتخاب کرده و سهام آن را خریداری می کنید . در این وضعیت شما سبد سهام تشکیل داده اید ولی هنوز هم ریسک در سرمایه گذاری شما وجود دارد . چون پذیرفته ایم که ریسک را نمی توان نابود کرد و میتوان کاهش داد . شدت ریسک در این نمونه از پرتفو ها بسیار کاهش می یابد ولی هنوز هم پرتفوی ایده ال و مد نظر اموزش این بحث را ایجاد نکرده اید ؟ چرا ؟

برخی بر این باورند که اگر به نسبت سرمایه ای که دارند از هر گروه حاضر در بورس یک شرکت را انتخاب کرده و سهام آن را خریداری کنند می توانند ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهند .

ما نیز می پذیریم که این سهامداران ( که در اعضای سایت نیز چندتایی وجود دارند ) ریسک خود را بسیار کاهش داده اند ولی آیا به نتیجه دلخواه خود دست یافته اند ؟

این سهامداران تنها توانسته اند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهند ولی نتوانسته اند نتیجه ای از سرمایه گذاری بدست آورند . سئوالی که از این سهامداران میشود این است که آیا شما برای کاهش ریسک ، خرید می کنید یا برای کسب سود ؟

شما فقط توانسته اید ریسکتان را کاهش دهید . در بررسی پرتفوی بسیاری از این نوع سهامداران که دارای بیش از30 الی 40 سهم هستند نشانه ای از کسب سود دیده نمی شود و یا اگر سودی بوده آنقدر ناچیز بوده که به حساب نمی آید . در اینگونه پرتفوها به نسبت سهمی که زیان می دهد سهم دیگری سود میدهد و سود آن سهم فقط میتواند زیان سهم قبلی را پوشش دهد و دست اخر سهامدار پس از مدتها با سود بسیار ناچیزی یا حتی زیان به علت بلوکه شدن شرکت از این سهام خارج میشود .

---

پند کارشناس : همانطور که " تک سهم " بودن اشتباه است " کثرت سهم " نیز اشتباه است .

---

پس ایده ال چیست ؟ اکنون رسیدیم به بخش مهم مبحث که آموزش نحوه چیدمان سبد سهام است . چون چیدمان و انتخاب سهام در هر استراتژی متفاوت است ، در این بخش می پردازیم به :

چیدمان صحیح سبد سهام در استراتژی کوتاه مدت :

قبل از هر چیزی باید به این نکته بسیار مهم اشاره کنیم که قبل از چیدمان سبد سهاممان ، باید شرکتهای فعال در بورس را به " 2 بخش " تقسیم کنیم :

1 - شرکتهای حاضر در بازار اصلی

2 - شرکتهای حاضر در فرابورس

نکته : این بخش از آموزش یعنی " تفاوت انتخاب سهام از بازار اصلی و بازار فرابورس " را در بخش دوم خواهیم پرداخت . در استراتژی کوتاه مدت خرید سهام از هر کدام بازارها ( فرابورس یا بازار اصلی ) تفاوتی نمی کند و مربوط به بخش دوم می باشد

---

اکنون به چیدمان سبد سهاممان می پردازیم :

بخش اول : تعداد شرکتهایی که باید در پرتفو داشته باشیم

نکته : " از هر کدام از گروه ها فقط 1 شرکت را انتخاب کنید "

این هیچ تفاوتی با مقدار سرمایه ندارد . شما هر مقدار سرمایه که داشته باشید ، باید این بخش را اجرا کنید . تعداد شرکتهایی که باید در سبد کوتاه مدت داشته باشیم یا " 7 شرکت " و یا " 9 شرکت " باشد

همیشه پرتفوی خود را " فرد " نگهدارید . نگذارید پرتفوی شما هیچگاه تعدادش " زوج " باشد . این نکته بسیار ظریف است .

مثال : شما سهام " 7 شرکت " را در پرتفو دارید . اگر 3 شرکت در کوتاه مدت برای شما زیان ده شود و 4 شرکت سود ده ، 3 شرکت فقط زیانتان را برطرف می کند و شرکت بعدی همان سود شماست .

شایدبگویید اگر " 4 شرکت " زیان دهد چه ؟ خب این همان ریسک است . یعنی شما در هیچ حالتی نمی توانید ریسک را حذف کنید .

حال اگر زوج انتخاب کنید مثلا " 8 شرکت " اگر 4 شرکت زیان ده و 4 شرکت سود ده شود ، شما سر به سر می شوید . در اینجا ریسک را حذف کرده اید ولی چیزی هم بدست نیاورده اید . شما سرمایه گذاری می کنید تا چیزی عایدتان شود . اگر می خواهید ریسک را حذف کنید بهتر است هیچ گاه سرمایه گذاری در بورس نداشته باشید

نکته : اگر از سپرده گذاران در بانک ها سئوال کنید چرا به جای سپرده گذاری در بانک به سهام روی نمی آورند خواهند گفت : مگر پولم را از چاه پیدا کرده ام که ریسک کنم

پس شما وقتی وارد بازار بورس شدید ، قبل از هر چیزی ریسک را پذیرفته اید . پس هیچگاه برای حذف ریسک تلاش نکنید .

---

پند کارشناس  : در بازار بورس اگر ریسک را از بین ببرید ، سود را از بین برده اید .

---

بخش دوم :  انتخاب صنایع یا گروه ها

متوجه شدیم که پرتفوی ما یا باید " 7 شرکت " داشته باشد یا " 9 شرکت " پس کار در بخش دوم آسانتر شده است . میدانیم که باید به میزان پرتفو صنایع یا گروه ها را انتخاب کنیم . ولی گروه ها را چگونه انتخاب کنیم ؟ چگونه باید به سودآور بودن آن گروه ها اطمینان کنیم ؟

انتخاب وضعیت سود آور بودن گروه ها کار آسانی نیست . نیاز به دانش و تجربه دارد . باید تحلیل بدانیم . تحلیل کنیم . شاخص صنایع یا گروه ها را بررسی کنیم . وضعیت گروه ها را بررسی کنیم و اگر دانش این کار را نداریم باید از افراد یا سایتهای فعال استفاده کنیم

بخش سوم : انتخاب شرکتها

این بخش نیز به دانش نیاز دارد . شما نمی توانید بدون اطلاع از وضعیت شرکتها سهام آنها را خریداری کنید  اگر دانش این کار را ندارید از سایتهای فعال در زمینه بورس و یا افراد مورد اعتماد که دانش این کار را داشته باشند استفاده کنید

بخش چهارم : مقدار خرید سهام از هر شرکت

الف : سرمایه های بیشتر از 6 میلیون تومان :

پس از اینکه 7 یا 9 شرکت را از 7 یا 9 گروه مختلف با بررسی و تحلیل انتخاب کردیم ، اکنون باید این شرکتها را به نسبت مقدار سودی که از بررسی ها پیش بینی کردیم که بدست خواهیم آورد شماره گذاری کنیم . این شماره گذاری را حتما انجام دهید . مثلا در بررسی هایتان شرکتی بوده که در کوتاه مدت " 20 درصد سود " انتظار دارید و شرکتی دیگر " 15 درصد " اینها را شماره گذاری کنید

شرکتی که بیشترین سود را از آن انتظار دارید شماره " 1 می دهید یعنی سهم اصلی " و به همین ترتیب . اکنون پس از رده بندی یا ارزش گذاری هر شرکت ، اقدام به خرید سهام می کنیم . برای خرید سهام از این شرکتها از فرمول زیر استفاده کنید :

قبل از اقدام به خرید ابتدا : سرمایه خود را به 2 بخش تقسیم می کنیم :

70 درصد از سرمایه برای خرید اصلی ما . یعنی نسبتی برای تعیین خرید اصلی از هر سهم

30 درصد از سرمایه که در ادامه از این مبلغ برای خرید سهام بیشتر استفاده خواهیم کرد

برای اینکه بهتر متوجه شوید این بخش را با مثال ادامه می دهیم :

فرض می کنیم ما " 10 میلیون " تومان سرمایه داریم و می خواهیم سهام 7 شرکت را خریداری کنیم :

10 میلیون را ابتدا بر 2 بخش تقسیم می کنیم :

70 درصد سرمایه جهت خرید سهام = 7 میلیون تومان

30 درصد از سرمایه جهت خرید سهام بیشتر که توضیح خواهیم داد = 3 میلیون تومان

اکنون 70 درصد سرمایه را بر تعداد شرکتهایی که قصد خرید داریم تقسیم می کنیم . طبق مثال قصد خرید سهام " 7 شرکت " را داریم :

70 درصد سرمایه : (  7 میلیون تومان / 7 شرکت ) = 1 میلیون تومان . برای خرید از هر شرکت 1 میلیون تومان داریم

اکنون از فرمول زیر شروع به خرید می کنیم :

1 - شرکت اول که کمترین سود را انتظار داریم " رتبه 7 داده ایم "  : مبلغ " 1 " میلیون تومان خرید می کنیم

2 - شرکت دوم که " رتبه 6 داده ایم "      : مبلغ " 1 " میلیون تومان + 100 هزار تومان = 1100 هزار تومان

3 - شرکت سوم که رتبه " 5 " داده ایم    : مبلغ 1 میلیون + 200 هزار تومان = 1200/000 تومان خرید می کنیم

4 - شرکت چهارم  که رتبه " 4 " داده ایم : مبلغ 1 میلیون + 300 هزار تومان = 1300/000 تومان خرید می کنیم

5 - شرکت پنجم که رتبه " 3 " داده ایم   : مبلغ 1 میلیون + 400 هزار تومان = 1400/000 تومان خرید می کنیم

6 - شرکت ششم که رتبه " 2 " داده ایم : مبلغ 1 میلیون + 500 هزار تومان = 1500/000 تومان خرید می کنیم

7 - شرکت هفتم که رتبه " 1 " داده ایم  : مبلغ 1 میلیون + 600 هزار تومان = 1600/000 تومان خرید می کنیم

جمع مبلغ کل خرید = 9100/000 تومان - 10 میلیون تومان = 900 هزار تومان نقدینگی داریم که کنار می گذاریم

مبلغ  7میلیون تومان که ابتدا برای مشخص کردن مبلغ اختصاصی بود و اضافه هر سهم که صعودی بود از 30 درصد گرفته ایم

پس متوجه شدید که 30 درصدی را که ابتدا از سرمایه کنار گذاشتیم برای چه منظوری بوده است .

---

نکته مهم : در خرید " 9 شرکت " نیز همین فرمول را رعایت می کنیم . یعنی 70 درصد سرمایه را بر 9 شرکت تقسیم می کنیم تا مبلغ خرید اختصاصی بر سهم اول مشخص شود  و 30 درصد را  طبق توضیح بالا عمل می کنیم

مثال برای 9 شرکت 10 میلیون تومان داریم که میشود : 7000/000 تقسیم بر 9 شرکت = 777/777 تومان

که به ترتیب بالا عمل می کنیم .

شرکت اول : 777/777 هزار تومان سهم خرید می کنیم

شرکت دوم : 777/777 هزار تومان + 100 هزار تومان سهم خرید می کنیم
 و شرکت سوم الی آخر

ب : سرمایه های کمتر از "  6  " میلیون تومان

چنانچه سرمایه کمتری دارید از فرمول زیر استفاده کنید :

مبلغ سرمایه " 4 الی 5 "  میلیون تومان : تعداد سهام را " 5 سهم " انتخاب کنید و به نسبت مساوی خرید کنید

سرمایه های 1 یا 2 یا 3 میلیون تومان : تعداد سهام را " 3 سهم " انتخاب کنید و به نسبت مساوی خرید کنید

مهم : در خرید سهام از سبدهای مینی که کوتاه مدت هستند نیز از همین چیدمان استفاده کنید ولی سبدهای گنجینه چون میان مدت هستند چیدمان خاص خود را دارند