گروه اوراق بهادار – مروارید اسلامی: وضع فلج اقتصاد ایران، همه مسئولان را به تک‌وتا انداخته است تا چاره‌ای برای خروج از بحران کنونی بیندیشند. انگار دیگر نمی‌توان بیش از این زیر پای تورم و رکود که دست یکدیگر را محکم فشرده‌اند و روی زندگی مردم می‌تازند، دوام آورد. باید چاره‌ای اندیشید؛ چاره‌ای چندین صفحه‌ای که نگاهی به آنچه بر سر اقتصاد آمده و آنچه بهتر است بر سرش بیاوریم، انداخته است. در بسته پیشنهادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود، به بازار سرمایه هم به‌عنوان یکی از راهکارهای ناجی اشاره شده است. در این گزارش نظر کارشناسان بازار سرمایه را درمورد این بسته پیشنهادی جویا شده‌ایم.
درادامه مطلب بخوانید
امتیاز مثبت استفاده از نظر کارشناسان
«سعید اسلامی‌بیدگلی» تحلیل‌گر رسمی بین‌المللی سرمایه‌گذاری، بسته پیشنهادی را این‌گونه ارزیابی کرد: همان‌طور که از عنوان‌های بسته مشخص بود، بسته تحلیلی دولت برای خروج از رکود است که بیشتر جهت‌گیری سیاست‌گذاری دولت را نشان می‌دهد. این موضوع که دولت ایده‌های کارشناسی خود را با جامعه و درنتیجه با کارشناسان درمیان می‌گذارد و سرخود کاری را انجام نمی‌دهد، گام بسیار مثبتی است. از طرفی، دولت عملا جهت‌گیری خود را نشان داده است. اگرچه این بسته حرف‌های کلی می‌زند و من در آینده بسیار نزدیک منتظر اعلام سیاست‌های ریز اجرایی در جهت این بسته هستم، اما مسیری که دولت در حال طی آن است، مسیر خوبی است و امیدوارم به‌زودی هرکاری که دولت قصد انجام آن را در حوزه اقتصاد دارد، با تحلیل‌های علمی انجام دهد و صدالبته که تحلیل‌های علمی ممکن است موافقان و مخالفان خود را داشته باشد.او ادامه داد: به‌نظر می‌رسد تحلیلی که در این بسته انجام شده، تحلیل به‌نسبت خوبی از اتفاق‌هایی است که در نیمه دوم دهه هشتاد و سال‌های ۹۱ و ۹۲ افتاده است. دولت تلاش کرده است با تمرکزی که بر روی تورم گذاشته بوده، حالا که در کنترل تورم موفق بوده است، به سمت نیروهایی برود که می‌توانند اقتصاد کشور را از جریان رکود خارج کنند. انتقادی به بسته وجود دارد مبنی‌بر اینکه شباهت زیادی به بسته‌هایی دارد که در اوایل دهه هفتاد اجرا شده است و لزوما عده‌ای آن بسته‌ها را موفق ارزیابی نمی‌کنند. هرچند درباره موفق بودن آن بسته‌ها یعنی سیاست‌های تعدیل هم چالش‌های زیادی مطرح است اما امیدواریم درس‌هایی که در آن دوران گرفته شده است، در ریزسیاست‌ها موردتوجه قرار گیرد.
چهار دسته عوامل خروج از رکود
اسلامی بیدگلی درباره تاثیر این بسته بر بازار سرمایه، گفت: این بسته چهار نوع عامل را برای خروج از رکود شناسایی کرده است. عواملی که تکانه اولیه را برای خروج از رکود ایجاد می‌کنند؛ در همه این عوامل دولت به‌دلیل آسیب جدی که اقتصاد کشور از تورم بالا دیده، به‌شدت به‌دنبال تورم‌زا نبودن سیاست‌هاست. دسته دوم، عواملی‌اند که سازوکار رشد ایجادشده را به سایر بخش‌های اقتصادی تسری می‌دهند. بنابراین در بخش‌هایی که مهم تلقی می‌شود و مزیت رقابتی دارند، آغاز به ایجاد رشد می‌کنیم و سپس، باید سازوکارهایی داشته باشیم که این رشد به بخش‌های دیگر منتقل شود. دسته سوم، محرک‌های جانبی و عوامل تشدیدکننده‌ای هستند که رشد اقتصادی را به جریان جدی می‌اندازند؛ بنابراین مانند گلوله برفی است که راه انداخته‌ایم اما حالا باید حرکت کند وگرنه دوباره می‌ایستد. پس باید به‌سرعت مناسب برسد. دسته چهارم، عواملی است که رشد ایجادشده را در طول زمان منتقل می‌کند. ترجیح بر این است که در ابتدا به‌آرامی آغاز شود اما این رشد دو دهه ادامه پیدا کند به‌جای اینکه برنامه‌ای اجرا شود که مدت کوتاهی رشد داشته باشد و سپس دوباره به اقتصاد لَخت بزرگ‌تری تبدیل شود که احتمالا بخش‌های دولتی در آن حاکمیت و تصدی‌گری بیشتری دارند و دوباره اقتصاد وارد رکود چندساله شود. او اضافه کرد: در دسته عواملی که تکانه خروج را ایجاد می‌کنند، عمده معضل شناخته‌شده این است که کشور در تنگنای نقدینگی قرار داشته که هم به‌لحاظ ارزی بوده است و هم به‌لحاظ ریالی. نام اینها را «نیروهای پیشران» گذاشته است که در آن چند نکته وجود دارد ازجمله اینکه باید به بنگاه‌های پیشرو در بازار داخلی (نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع معدنی و صرفه‌جویی انرژی) رسیدگی شود. در اینجا مسکن عنصر بسیار مهمی نیست چون پس از بنگاه‌های پیشرو در بازار داخلی، کارهای پیمان‌کاری و مشاوره‌ای و گردشگری، به مسکن توجه شده است. بنابراین خود بسته این نگاه را که بر مسکن تمرکز کند نداشته است؛ گرچه می‌توانست این نگاه را داشته باشد.